Menu Zamknij

Sumatryptan a karmienie piersią

„Cierpię na migreny od lat. Zawsze pomagał mi szybko zastosowany sumatryptan, ale teraz gdy karmię piersią, nie wiem, czy mogę go stosować. Boję się, że jeśli przydarzy mi się atak, nie będę w stanie zająć się dzieckiem. Leki typu ibuprofen czy paracetamol w ogóle nie działały u mnie. Jak wygląda ryzyko związane ze stosowaniem sumatryptanu w okresie laktacji?”

Podobnych pytań od osób cierpiących na migreny dostaję bardzo dużo. Dziś więc przeanalizujemy razem bezpieczeństwo stosowania sumatryptanu w okresie laktacji.

W tym artykule używam nazw handlowych konkretnych preparatów. Robię to tylko w celach informacyjnych i edukacyjnych, nie jest to działanie marketingowe. Nie współpracuję z firmami farmaceutycznymi.

Wywiad

Na początku zawsze warto dowiedzieć się, czy mama lub dziecko chorują na choroby przewlekłe, czy stosują leki na stałe. To pomoże określić czy są czynniki niezależne od leku, które mogłyby wpłynąć na bezpieczeństwo terapii. Ważny jest też wiek dziecka i częstotliwość karmień na dobę, a raczej — jaki udział w diecie dziecka stanowi mleko mamy. W przypadku leków, które potencjalnie mogą przenikać do mleka w większych ilościach, jeśli maluch jest karmiony wyłącznie mlekiem mamy, ryzyko wówczas może być większe, niż gdy mleko stanowi połowę lub mniej jego diety. Dlatego podczas konsultacji zawsze o to warto zapytać.

Analiza

Bezpieczeństwo stosowania danego leku w okresie laktacji zależy w głównej mierze od ostatecznej ilości leku, jaka trafi do mleka. Tę ilość można oszacować na podstawie właściwości leku i badań nad przenikaniem do mleka, jeśli takie przeprowadzono.  

Co wiemy o leku

Sumatrypran jest agonistą receptorów serotoninowych stosowanym w leczeniu migren i klasterowych bólów głowy. Poprzez aktywację tych receptorów obkurcza czaszkowe naczynia krwionośne i blokuje wyrzut prozapalnych neuropeptydów z nerwu trójdzielnego. Jest jednym z najlepiej przebadanych w okresie laktacji leków tej grupy i uznaje się, że jego stosowanie w okresie laktacji niesie niskie ryzyko w okresie laktacji.

Producent informuje:

Farmakokinetyka

Po podaniu doustnym sumatryptan wchłania się szybko, a 70% maksymalnego stężenia uzyskuje się po 45 minutach. Średnie maksymalne stężenie w osoczu po podaniu dawki 100 mg wynosi 54 ng/ml. Średnia bezwzględna biodostępność po podaniu doustnym wynosi 14%, częściowo ze względu na metabolizm przed wchłonięciem, a częściowo na skutek niecałkowitego wchłaniania. Okres półtrwania w fazie eliminacji wynosi około 2 godzin. Wiązanie z białkami osocza jest małe (14-21%), a średnia objętość dystrybucji wynosi 170 litrów. Średni całkowity klirens ma wartość około 1160 ml/min, a średni klirens nerkowy około 260 ml/min. Klirens pozanerkowy stanowi około 80% całkowitego klirensu. Sumatryptan eliminowany jest głównie w procesie metabolizmu tlenowego z udziałem monoaminooksydazy A. Główny metabolit,
kwas indolooctowy — analog sumatryptanu — jest głównie wydalany w moczu w postaci wolnego kwasu i glukuronidu. Metabolit ten nie wykazuje działania na receptory 5HT1 lub 5HT2. Pozostałe metabolity nie zostały określone. Nie wydaje się, aby napady migreny istotnie wpływały na farmakokinetykę podawanego doustnie sumatryptanu.

Farmakokinetyka sugeruje słabe przenikanie do mleka, lek jest szybko metabolizowany i usuwany.

Zerknijmy do Charakterystyki Produktu Leczniczego do punktu 4.6

Charakterystyki Produktu Leczniczego leków z sumatryptanem — Sumigra, Cinie i Imigran — czytamy różne zalecenia. Raz zalecany odstęp wynosi 12 godzin, w drugim przypadku 24 godziny. Komu wierzyć? Co z tym zrobić?

ChPL Sumigra
ChPL Cinie
ChPL Imigran

Jak wiemy (pisałam o tym TUTAJ), informacje w dokumentach rejestracyjnych leku w kontekście laktacji mogą nie być aktualne. Wynika to z wielu czynników, głównie z braku przeprowadzonych przez producenta badań w populacji osób karmiących piersią (tylko np. na szczurzycach), a także unikania potencjalnego ryzyka związanego z zastosowaniem leku w grupie, dla której producent nie ma dowodu na niskie ryzyko stosowania.

Istnieją jednak inne źródła, niż dokumenty rejestracyjne, które mogą dostarczyć nam aktualnej i rzetelnej wiedzy na temat sumatryptanu.

Sprawdźmy co wiemy z badań

W badaniach wzięło udział pięć kobiet karmiących piersią między 11 a 28 tygodni po porodzie. Zażyły dawkę 6 mg sumatryptanu w zastrzyku podskórnym. Maksymalne stężenie leku w mleku wynosiło 87,2 mcg/L i wystąpiło 2,5 godziny po podaniu leku. Średni czas półtrwania leku w mleku wynosił 2,2 godziny. Autorzy badania oszacowali, że względna dawka dla dziecka wyniesie 3,5% dawki mamy w przeliczeniu wagowym. 

W kolejnym badaniu osiem kobiet miesiąc po porodzie stosowało sumatryptan do leczenia bólu migrenowego, pobrały próbki mleka w ciągu 24 godzin od zażycia leku. Oszacowano na podstawie pomiarów zawartości leku w mleku, że względna dawka dla dziecka wyniesie 0,7% dawki mamy w przeliczeniu wagowym.  

Zobaczmy, co zespół E-Lactancia udostępnia na temat tego leku.

RID

Obliczono, że średnia względna dawka leku z mleka dla dziecka dla tego leku wynosi 3,5% dawki mamy w przeliczeniu wagowym. Jest to niewielka ilość, która, zwłaszcza przy jednorazowym narażeniu, wydaje się wiązać z niskim ryzykiem działań niepożądanych u dziecka.

Opinia o leku

Lek jest uznawany przez ośrodki badawcze za lek niskiego ryzyka w okresie laktacji. Nie zaleca się dodatkowych środków ostrożności podczas stosowania tego leku w okresie karmienia piersią, zwłaszcza jeśli lek jest stosowany jednorazowo.

Ostrożnie, gdy: Karmimy piersią wcześniaka lub noworodka, chorujemy przewlekle lub przyjmujemy inne leki.

Stosowanie leków zawierających sumatryptan, niezależnie czy karmimy piersią, czy nie, wiąże się z ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych u osoby je zażywającej. Zastosowanie sumatryptanu powinno odbyć się po konsultacji z lekarzem.

UWAGA. Jeśli pacjentka stosuje leki z grupy SSRI (przeciwdepresyjne, przeciwlękowe, które wpływają na serotoninę), stosowanie sumatryptanu może wywołać silne działania niepożądane — efekt serotoninowy. Wystąpienie tego działania może się wiązać z zaburzeniami widzenia, równowagi, bólem głowy, wymiotami i innymi, może być zagrażający zdrowiu lub życiu pacjentki. Nie wyklucza to stosowania obu leków. Jeśli jest konieczność połączenia tych leków, pacjentka powinna mieć świadomość, że taki efekt może wystąpić i żeby przy stosowaniu sumatryptanu zaczynała od bardzo niskich dawek z jednoczesną obserwacją siebie. W takiej sytuacji warto, żeby lekarz prowadzący określił, jak powinno wyglądać leczenie migreny i czy nie zamienić leku przeciwmigrenowego na inny.

Podsumowanie

Biorąc pod uwagę dane o leku i badania, niską biodostępność po podaniu doustnym ryzyko związane z matczynym zastosowaniem sumatryptanu dla malucha karmionego piersią określa się na niskie. W przypadku braku dodatkowych czynników ryzyka w wywiadzie utrzymanie odstępu czy inna interwencja w karmienie piersią nie wydaje się potrzebna, ponieważ najprawdopodobniej nie zmniejszy znacząco ryzyka ekspozycji na lek, które będzie niskie niezależnie od odstępu.

Co powiedzieć pacjentce?

Pani Matyldo (imię zmyśliłam), jeśli po konsultacji z lekarzem rozważa Pani zastosowanie sumatryptanu w przypadku ataku migreny, ryzyko dla tego leku w okresie laktacji jest niskie. Lek stosuje się doraźnie. Wiemy z badań, że sumatryptan w niewielkiej ilości przenika do mleka, ale będzie go najprawdopodobniej tak niewiele, że nie będzie miał wpływu na maluszka. Jeśli maluch ma więcej niż miesiąc, oboje jesteście zdrowi, nie przyjmujecie żadnych innych leków, ryzyko związane z takim leczeniem u Pani jest niskie i można rozważyć zastosowanie tabletki i karmienie piersią bez zmian. Ryzyko dla malucha jest tak niskie, że w takiej sytuacji nie trzeba stosować żadnej przerwy w karmieniu piersią. Od razu uprzedzę, że w ulotce leku nie znajdzie Pani tych informacji. Ulotka nie jest zbyt często aktualizowana i nie zawsze możemy polegać na niej, jeśli chodzi o leki u mam karmiących piersią.

Co Pani sądzi o tym leku? Czy zdecyduje się Pani go zastosować? W razie pytań lub wątpliwości zawsze może Pani się ze mną skontaktować.

Na podstawie: 

  1. Medications and Mothers’ Milk, T.W. Hale, H.E. Rowe, Springer Co. 2023
  2. Wojnar-Horton RE, Hackett LP, Yapp P et al. Distribution and excretion of sumatriptan in human milk. Br J Clin Pharmacol. 1996;41:217-21. PMID: 8866921
  3. Kristensen J. Sumatriptan and breastfeeding. Aust J Hosp Pharm. 1996;26:460. Letter.
  4. Charakterystyka Produktu Leczniczego: Sumamigren, Cinie, Imigran
  5. Drugs and Lactation Database (LactMed) [Internet]. Bethesda (MD): National Library of Medicine (US); 2006-. Sumatriptan. [Updated 2020 Feb 17]. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK501255/
  6. Sumatriptan. At e-lactancia.org Retrieved 07 November, 2022 from https://e-lactancia.org/breastfeeding/sumatriptan/product/

Jeśli chcesz nauczyć samodzielnie poruszać w świecie leków w laktacji, dołącz do szkolenia!

Przeczytaj więcej o szkoleniu